Couperus lezen: een must in de 21e eeuw

Louis Couperus, een naam die vast bekend in de oren klinkt, maar waarom zou je zijn werk nog willen ontdekken, zelfs honderd jaar na zijn overlijden? Vorig jaar was het Louis Couperusjaar en herdachten we zijn nalatenschap, een tijd van reflectie en viering van deze Haagse schrijver (1863-1923). Maar laten we ons afvragen: wat maakt zijn werk nog steeds relevant?

Essayist Bas Heijne benadrukt dat Couperus juist een scherpzinnige en brutale schrijver is, die thema’s aansnijdt die nog steeds relevant zijn voor hedendaagse lezers. Individualiteit, de zoektocht naar zingeving en seksuele diversiteit zijn slechts enkele van de onderwerpen die hij aanroert. Zijn werk verdient dus zeker een herwaardering. Simon Mulder, voorzitter van het Louis Couperus Genootschap, stelt dat Couperus uitblinkt in het beschrijven van het menselijk tekort. Zijn personages worstelen met existentiële vragen en proberen te ontsnappen aan hun sociale milieu, maar vinden uiteindelijk geen vervulling. Dit thema van ambitie versus realiteit resoneert nog steeds in onze tijd, waarin individuen streven naar vrijheid en zelfverwezenlijking. Michelle van Dijk, schrijfster en hertaler van Couperus’ werk, onderstreept de psychologische diepgang van zijn personages. Eline Vere, bijvoorbeeld, wordt gepresenteerd als een 19e-eeuwse millennial, worstelend met haar mentale gezondheid en op zoek naar betekenis in een wereld die haar geen voldoening schenkt. Couperus’ scherpe inzicht in menselijke interacties en zijn impressionistische schrijfstijl maken zijn werk tijdloos en meeslepend.

Dus waarom zou je Louis Couperus lezen? Zijn werk biedt een interessante inkijk in de menselijke psyche, met tijdloze thema’s die nog steeds relevant zijn. Zijn levendige beschrijvingen en scherpe observaties maken zijn boeken een waar genot om te lezen, zelfs in onze moderne tijd. Dus waar wacht je nog op? Laat je meeslepen door de wereld van Couperus en ontdek waarom zijn werk nog steeds springlevend is.

Op 24 maart vindt een bijzonder evenement bij ons plaats: ‘Van en over Couperus’, gepresenteerd door voordrachtskunstenaar Simon Mulder. Op geheel eigen wijze maakt Mulder de schrijver toegankelijk voor het hedendaagse publiek. Bekend en minder bekend werk van Couperus wordt ten tonele gebracht, zoals fragmenten uit de schokkend decadente roman ‘De berg van licht’ en de vertederende korte verhalen ‘Het spoorwegongeluk’ en ‘Het verbeelde leven’. Daarnaast vertelt Mulder anekdotes over de grote schrijver, terwijl pianist Daan van de Velde bijbehorende muziek speelt van onder andere Rubinstein, Gounod en Wagner.

Het hoogtepunt van de avond is een unieke declamatorium voor piano en stem op Couperus’ beroemde korte thriller ‘De binocle’. Bovendien presenteert Uitgeverij HetMoet samen met Simon Mulder en Daan van de Velde een prachtige nieuwe, bibliofiele heruitgave van Couperus’ ontroerende en mystieke novelle ‘Extaze’. Wil je erbij zijn? Meld je dan hier aan.

Het boek ‘The Great Gatsby’ van F. Scott Fitzgerald

“The Great Gatsby,” een klassieker uit 1925, weerspiegelt opmerkelijk hedendaagse samenlevingen. Rijkdom en roem regeren nog steeds, waardoor een kloof tussen sociale klassen in stand wordt gehouden. De roman’s portrettering van materialisme resoneert, aangezien we individuen blijven beoordelen op bezittingen en uiterlijkheden. De zoektocht naar rijkdom en de aantrekkingskracht van de hogere klasse blijven bestaan, een echo van de verlangens van de personages in het boek.
Sociale dynamiek, geïllustreerd door Nicks selectieve relaties, parallel aan de hedendaagse voorkeur voor oppervlakkige online verbindingen. Het thema van oppervlakkigheid in sociale netwerken in de roman vindt parallellen met vluchtige vriendschappen die vandaag ontstaan op platforms zoals Snapchat en Instagram. Gatsby’s gefabriceerde rijkdom en streven naar Daisy’s hart weerspiegelen hedendaagse controverses, zoals het schandaal van welgestelde individuen die toelatingsprocedures voor universiteiten manipuleren.

Gatsby’s beroemdheidsstatus en de voorbijgaande aard van vriendschappen, zichtbaar in de nasleep van beschuldigingen, weerspiegelen de wispelturigheid van roem in de hedendaagse samenleving. De maatschappelijke verdeeldheid die in het boek wordt afgebeeld blijft relevant, aangezien economische dispariteiten aanhouden en invloed hebben op maatschappelijke behandeling. In essentie blijft “The Great Gatsby” een tijdloos commentaar op maatschappelijke aspiraties, materialisme en de gevolgen van een onechte existentie, met aangrijpende parallellen met de wereld van vandaag.

Zelfs na bijna 100 jaar blijft deze klassieker relevant. Gatsby’s worsteling met sociale status, de hypocrisie van de elite en universele thema’s zoals de Amerikaanse droom blijven betekenisvol. Fitzgeralds meesterschap van het Amerikaanse proza en de reflectie van Amerikaanse culturele waarden maken de roman tijdloos. Zijn kijk op de jaren 1920 weerstaat de tand des tijds en biedt een reflectiepunt voor hedendaagse uitdagingen en culturele waarden.

Het boek ‘Oorlog’ van Céline

Louis-Ferdinand Céline staat bekend om zijn onconventionele schrijfstijl en provocerende thema’s, en zijn werk “Oorlog” vormt hierop geen uitzondering. Dit werk, geschreven in 1934, is gebaseerd op Céline’s ervaringen als oorlogsarts tijdens de Eerste Wereldoorlog. Het was een complete verrassing toen het verhaal twee jaar geleden onverwachts tevoorschijn kwam, vergezeld van andere manuscripten van Céline. Dit zorgde voor opwinding in de literaire wereld, aangezien Céline, naast Marcel Proust, wordt beschouwd als een van de meest eminente Franse schrijvers van de vorige eeuw.

Het verhaal volgt Bardamu, die de gruwelijkheden van oorlog zowel fysiek als mentaal ervaart. Céline’s ongefilterde realisme en scherpe beschrijvingen van geweld, lijden en de ontmenselijking van soldaten maken “Oorlog” indrukwekkend en relevant, zelfs vandaag. Het thema van trauma na de oorlog geeft diepgaande inzichten in de psychische littekens van oorlog. Dit boek wordt geprezen om zijn ruwe en rauwe karakter. Opvallend is dat het een kladversie betreft waar de schrijver zelf nog aan had willen schaven, en bovendien ontbreken de eerste hoofdstukken. Desondanks wordt het als hoogst actueel en confronterend beschouwd. Weekblad Le Point omschrijft het als een ‘ruwe diamant,’ terwijl Le Monde zelfs spreekt van een ‘wonder.’ De schrijfstijl en thematiek van Céline hebben invloed gehad op latere auteurs zoals Jack Kerouac en Charles Bukowski. Hoewel het zich afspeelt tijdens WO I, is “Oorlog” vandaag nog steeds relevant, waar het reflectie uitlokt over vrede en de menselijke natuur in een wereld met voortdurende conflicten.

In het antiquariaat De Alkenaer zijn andere werken van Céline beschikbaar.

De rol van Nederlandse dichters

Nederlandse dichters hebben een cruciale rol gespeeld in het ontwikkelen en verrijken van deze dichtvormen. Door te experimenteren met structuur, rijmschema’s en thematiek hebben ze nieuwe mogelijkheden gecreëerd voor poëtische expressie. Beroemde Nederlandse dichters zoals J.C. Bloem, Annie M.G. Schmidt en Gerrit Kouwenaar hebben met hun unieke stemmen en creatieve inzichten de Nederlandse poëzie naar grote hoogten gestuwd.

Nederlandse dichters hebben ook bijgedragen aan het behoud van traditionele dichtvormen, terwijl ze tegelijkertijd ruimte hebben geboden voor vernieuwing en experiment. Ze hebben de poëziecultuur van Nederland levendig gehouden door hun gedichten voor te dragen, voor te publiceren en voor te lezen op festivals en literaire evenementen.

In conclusie, de rijke traditie van dichtkunst in Nederland is te danken aan de toewijding en creativiteit van Nederlandse dichters. Ze hebben verschillende dichtvormen omarmd en verfijnd, waardoor ze een divers en levendig poëtisch landschap hebben gecreëerd. Door hun unieke stemmen en krachtige emoties hebben Nederlandse dichters prachtige poëzie gecreëerd die de ziel van de lezer blijft beroeren. Het blijven promoten en waarderen van dichtkunst is van cruciaal belang om deze waardevolle kunstvorm te behouden en te laten bloeien in de harten van mensen over de hele wereld.

De Alkenaer wil de dichtkunst blijven promoten op het podium. Het verrijkt de cultuur enorm en versterkt de culturele identiteit. Dichtkunst biedt een creatieve uitlaatklep, bevordert gemeenschapsvorming en stimuleert taalvaardigheid en literatuur. Bovendien behoudt het cultureel erfgoed en biedt het een ruimte voor reflectie over maatschappelijke kwesties.


Vrouwen in de filosofie: Het belang van meer aandacht

In september 2023 in De Alkenaer:

De geschiedenis van de filosofie wordt gedomineerd door mannelijke denkers, maar het is belangrijk om aandacht te besteden aan vrouwen in de filosofie. Vrouwelijke filosofen zoals Mary Wollstonecraft, Simone de Beauvoir en Hannah Arendt hebben unieke ideeën en inzichten bijgedragen aan de filosofie. Hun perspectieven en bijdragen zijn van onschatbare waarde voor de ontwikkeling van de filosofie. Het bevorderen van meer aandacht voor vrouwen in de filosofie zorgt voor diversiteit van perspectieven en stelt ons in staat kritisch na te denken over genderkwesties en genderongelijkheid. Daarom organiseert De Alkenaer in september een bijzondere avond gewijd aan vrouwelijke denkers, waarbij bezoekers de kans krijgen om dieper in te gaan op hun ideeën en werken. Binnenkort worden meer details vrijgegeven over de datum, sprekers en het programma van deze avond. Daarnaast zijn er boeken over vrouwelijke denkers verkrijgbaar bij De Alkenaer.

Filosofie is bij uitstek geschikt om kritisch na te denken over genderkwesties en genderongelijkheid. Door vrouwen in de filosofie te betrekken, kunnen we dieper ingaan op vragen over genderidentiteit, sociale rollen, machtsdynamieken en de impact van patriarchale structuren in onze samenleving. Vrouwelijke filosofen hebben belangrijke bijdragen geleverd aan feministische filosofie, genderstudies en deconstructie van traditionele gendernormen. Hun werk kan dienen als inspiratie en leidraad voor het bevorderen van gendergelijkheid en het onderzoeken van de vele complexe aspecten van gender.

Vijftal klassieke boeken over oorlog

Deze maand is het alweer 78 jaar geleden dat de Tweede Wereldoorlog eindigde. De Alkenaer heeft een uitgebreide collectie boeken over deze oorlog, maar misschien interessant om zomaar een vijftal uiteenlopende klassieke boeken te noemen waarin oorlog in het algemeen een thema is en die we ook hebben staan:

  1. De Ilias door Homerus – Dit epische gedicht beschrijft de Trojaanse Oorlog en de heldendaden van de Griekse held Achilles;
  2. Oorlog en vrede door Leo Tolstoj – Dit boek speelt zich af tijdens de Napoleontische oorlogen en volgt het leven van verschillende aristocratische families in Rusland;
  3. De kunst van oorlog door Sun Tzu – Dit boek uit het oude China bevat strategieën voor oorlogvoering en is nog steeds relevant voor moderne militaire tactieken;
  4. De storm der oorlog door Winston Churchill – Dit boek is het eerste deel van Churchill’s memoires over de Tweede Wereldoorlog, waarin hij zijn persoonlijke ervaringen als premier van het Verenigd Koninkrijk tijdens de oorlog beschrijft;
  5. Van het westelijk front geen nieuws door Erich Maria Remarque – Dit boek vertelt het verhaal van een jonge Duitse soldaat tijdens de Eerste Wereldoorlog en de verschrikkingen van de loopgravenoorlog.

100ste verjaardag Max Velthuis – Schrijver van ‘Kikker’

Max Velthuijs (1923-2005) was een Nederlandse kinderboekenschrijver en illustrator, vooral bekend vanwege zijn serie prentenboeken over Kikker. Velthuijs werd geboren in Den Haag en studeerde kunst aan de Academie voor Beeldende Kunsten in Arnhem. Hij begon zijn carrière als illustrator voor advertenties en schoolboeken, maar begon later met het maken van kinderboeken. Velthuijs’ boeken gingen vaak over sociale en emotionele thema’s, zoals vriendschap, angst en verlies, en hij stond bekend om zijn eenvoudige, kleurrijke illustraties en zachte vertelstijl. Naast de Kikker-serie schreef en illustreerde Velthuijs vele andere kinderboeken, waaronder “Klein-Mannetje vindt het geluk” en “Olifant en de tijdmachine”. Velthuis brak nationaal en later ook internationaal door. Zijn boeken zijn in vele talen vertaald en hebben talloze prijzen gewonnen, waaronder de prestigieuze Hans Christian Andersen Award in 2004.

Op 22 mei 2023 is het de 100ste verjaardag van Max Velthuijs. Nieuwsgierig welke boeken wij van hem hebben? Loop eens binnen bij De Alkenaer. 

Maand van de filosofie – 2023

Het is weer april en dat betekent ‘de maand van de filosofie’. Het is bedoeld om het filosofisch denken en de rol van filosofie in onze samenleving te bevorderen. Tijdens deze maand worden er in Nederland en België verschillende activiteiten georganiseerd, zoals lezingen, debatten, workshops en filosofische wandelingen.

Elk jaar heeft de maand van de filosofie een ander thema, dat als rode draad dient voor de activiteiten. Dit jaar is het thema ‘weerloos en waardevol’. Wat is eigenlijk de definitie van waarde en wie heeft het recht om te bepalen wat als waardevol wordt beschouwd? Wordt iets waardevol omdat het veel geld oplevert of omdat het veel likes krijgt op social media? Of is het belangrijk om als individu zelf te bepalen wat we als waardevol beschouwen voor een authentiek leven? Charles Taylor, een filosoof, stelt dat we niet in staat zijn om alleen te bepalen wat waardevol is. Onze waarden en overtuigingen ontstaan niet in isolatie. Het antwoord op de vraag wat het leven de moeite waard maakt, is altijd afhankelijk van de omgeving en de mensen om ons heen. En als alles van waarde weerloos is, wat betekent dat dan?

De Alkenaer organiseert vanaf september 2023 lezingen en cursussen over filosofie, houd de agenda in de gaten voor meer informatie.

Een nieuwe lente en een nieuw geluid

De lente begint deze week en als je dan aan boeken denkt, komt meteen een van de beroemdste dichtwerken van onze literatuur in gedachten: de Mei van Herman Gorter. Wie kent niet de beginregel: ‘Een nieuwe lente en een nieuw geluid’?

Herman Gorter was een Nederlandse dichter en socialist. Hij werd geboren op 26 november 1864 in Wormerveer, Nederland en overleed op 15 september 1927 in Brussel, België.

Gorter is vooral bekend om zijn gedicht Mei, dat werd gepubliceerd in 1889 en wordt beschouwd als een meesterwerk van de Nederlandse poëzie. Het gedicht wordt gekenmerkt door zijn romantiek en sensualiteit en wordt vaak gezien als een viering van de natuur en de jeugd.

Naast zijn poëzie was Gorter ook betrokken bij socialistische politiek en was hij lid van de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (SDAP) in Nederland. Hij speelde een belangrijke rol in de vroege Nederlandse socialistische beweging en was een goede vriend van de Marxistische filosoof Friedrich Engels.

Gorters politieke opvattingen ontwikkelden zich in de loop van de tijd en hij werd uiteindelijk voorstander van een meer libertaire vorm van socialisme. Hij was kritisch over de autoritaire neigingen van de Sovjet-Unie en pleitte voor meer individuele vrijheid binnen een socialistische samenleving.

Al met al wordt Gorter beschouwd als een van de belangrijkste Nederlandse dichters van eind negentiende en begin twintigste eeuw en een sleutelfiguur in de ontwikkeling van socialistisch denken in Nederland.

Benieuwd naar zijn werk? Stap eens binnen bij De Alkenaer!

PS Foto uit 1892, het jaar waarin de voorgevel van De Alkenaer werd vernieuwd.

Lize Spit, schrijfster Boekenweekgeschenk

Lize Spit is de schrijfster van het Boekenweekgeschenk 2023, De eerlijke vinder. Spit is een Vlaamse schrijfster die in 1988 geboren is in Viersel. In 2016 debuteerde ze met de roman Het smelt, die al snel een bestseller werd in Nederland en België. Het boek vertelt het verhaal van Eva, die terugkeert naar haar geboortedorp om haar jeugd te confronteren en wraak te nemen op haar vroegere vrienden. Het boek is opgebouwd uit drie delen en speelt zich af in de zomer van 2002. Het smelt werd genomineerd voor verschillende prijzen, waaronder de Libris Literatuurprijs, en won de Bronzen Uil en de Boekenprijs.

In 2020 publiceerde Lize Spit haar tweede roman Ik ben er niet. Het boek vertelt het verhaal van de 35-jarige Sara, die verdwijnt tijdens een trektocht in de Pyreneeën. Haar vriendin en broer gaan naar haar op zoek en ontdekken steeds meer over haar verleden. Het boek gaat over verlies, rouw en schuldgevoelens en de impact hiervan op de levens van de achterblijvers.

Lize Spit staat bekend om haar rauwe, soms choquerende schrijfstijl en haar vermogen om psychologische diepgang te creëren in haar personages. Ze behandelt thema’s zoals trauma, verlies en identiteit en haar boeken zijn vaak ook een kritische reflectie op de samenleving en de rol van het individu hierin.

Loop eens binnen bij De Alkenaer om te kijken bij onze uitgebreide afdeling Nederlandse literatuur!