DE ALKENAER PODCAST
Interview met antiquaar Jan Oyevaar
In gesprek met Jan Oyevaar
Auteur: Vincent van de Vrede
Het Alkmaar van vroeger
Alkmaar een eeuw terug
Een nieuwe lente en een nieuw geluid
De lente begint deze week en als je dan aan boeken denkt, komt meteen een van de beroemdste dichtwerken van onze literatuur in gedachten: de Mei van Herman Gorter. Wie kent niet de beginregel: ‘Een nieuwe lente en een nieuw geluid’?
Herman Gorter was een Nederlandse dichter en socialist. Hij werd geboren op 26 november 1864 in Wormerveer, Nederland en overleed op 15 september 1927 in Brussel, België.
Gorter is vooral bekend om zijn gedicht Mei, dat werd gepubliceerd in 1889 en wordt beschouwd als een meesterwerk van de Nederlandse poëzie. Het gedicht wordt gekenmerkt door zijn romantiek en sensualiteit en wordt vaak gezien als een viering van de natuur en de jeugd.
Naast zijn poëzie was Gorter ook betrokken bij socialistische politiek en was hij lid van de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (SDAP) in Nederland. Hij speelde een belangrijke rol in de vroege Nederlandse socialistische beweging en was een goede vriend van de Marxistische filosoof Friedrich Engels.
Gorters politieke opvattingen ontwikkelden zich in de loop van de tijd en hij werd uiteindelijk voorstander van een meer libertaire vorm van socialisme. Hij was kritisch over de autoritaire neigingen van de Sovjet-Unie en pleitte voor meer individuele vrijheid binnen een socialistische samenleving.
Al met al wordt Gorter beschouwd als een van de belangrijkste Nederlandse dichters van eind negentiende en begin twintigste eeuw en een sleutelfiguur in de ontwikkeling van socialistisch denken in Nederland.
Benieuwd naar zijn werk? Stap eens binnen bij De Alkenaer!
PS Foto uit 1892, het jaar waarin de voorgevel van De Alkenaer werd vernieuwd.
Lize Spit, schrijfster Boekenweekgeschenk
Lize Spit is de schrijfster van het Boekenweekgeschenk 2023, De eerlijke vinder. Spit is een Vlaamse schrijfster die in 1988 geboren is in Viersel. In 2016 debuteerde ze met de roman Het smelt, die al snel een bestseller werd in Nederland en België. Het boek vertelt het verhaal van Eva, die terugkeert naar haar geboortedorp om haar jeugd te confronteren en wraak te nemen op haar vroegere vrienden. Het boek is opgebouwd uit drie delen en speelt zich af in de zomer van 2002. Het smelt werd genomineerd voor verschillende prijzen, waaronder de Libris Literatuurprijs, en won de Bronzen Uil en de Boekenprijs.
In 2020 publiceerde Lize Spit haar tweede roman Ik ben er niet. Het boek vertelt het verhaal van de 35-jarige Sara, die verdwijnt tijdens een trektocht in de Pyreneeën. Haar vriendin en broer gaan naar haar op zoek en ontdekken steeds meer over haar verleden. Het boek gaat over verlies, rouw en schuldgevoelens en de impact hiervan op de levens van de achterblijvers.
Lize Spit staat bekend om haar rauwe, soms choquerende schrijfstijl en haar vermogen om psychologische diepgang te creëren in haar personages. Ze behandelt thema’s zoals trauma, verlies en identiteit en haar boeken zijn vaak ook een kritische reflectie op de samenleving en de rol van het individu hierin.
Loop eens binnen bij De Alkenaer om te kijken bij onze uitgebreide afdeling Nederlandse literatuur!
Alkmaars Theater Collectief speelt bij De Alkenaer
Voor Alkmaar Ontzet 450 Jaar speelt het Alkmaars Theater Collectief een voorstelling waarin de vier waarden die centraal staan bij deze viering: verbondenheid, verscheidenheid, vrijheid en verdraagzaamheid.
Welke keuzes maak je zelf? Hoe ga je om met de keuzes die de ander maakt, hoeveel vrijheid gun je de ander en overleeft de verbondenheid die verschillen. Wat betekent verdraagzaamheid als tegenstellingen toenemen. Die conflicten speelden een grote rol in de stad Alkmaar bij het verzet tegen de Spanjaarden. En die zijn er nu ook rond allerlei maatschappelijke en internationale vraagstukken. Zware thema’s, maar we dagen onszelf als spelers én het publiek ook uit om het leven met de nodige humor te lijf te gaan.
Momenteel onderzoeken we met name de rol van Trijn Rembrands in het Alkmaarse verzet van toen: wie was deze vrouw, in welke omgeving groeide ze op en welke rol speelden zij en andere vrouwen ook ná het vertrek van de Spanjaarden.
De cast bestaat uit zeven spelers: Cors van den Brink, Joke de Bruijn, Louise van Duyl, Gerda Jongejeugd, Henk Kerzaan, Nathalie Kamp en Zilver Dirks.
Regie: Willem Smit.
Kaartjes kunt u kopen via Het Alkmaars Theater Collectief.
Het krochtje
Aan hoe mijn liefde voor boeken is ontstaan, wijd ik een miniserie de komende weken.
Vandaag breng ik een korte ode aan een bijzondere boekenschatkamer, die voor mij altijd bekend zal staan als ‘het krochtje’, al bestaat het al lang niet meer. Ik was net veertien en kwam graag bij mijn oom Erik, die al zijn hele leven aan de Laan van Meerdervoort woonde. Bovenin het herenhuis was zijn werkkamer, waar we soms thee dronken. Het was een tot de verbeelding sprekende plek uit een lang vervlogen Den Haag: overal boeken, waar je maar keek, zorgvuldig geconserveerd. In het midden een antiek bureau met stapels boeken en paperassen. Foto’s uit voor mij toen oeroude tijden, zoals van een oom van mijn oom, die begin twintigste eeuw archeoloog was en trots bij de Vesuvius stond – en die een flamboyante hoofdrol vervulde in de verhalen van mijn oom. Een soort Indiana Jones avant-la-lettre met grote kennis over de Oudheid. Het licht betrad hier maar spaarzaam de ruimte, deze herenkamer die tientallen jaren onveranderd leek was welhaast een privémuseum, temeer omdat mijn oom bijzonder netjes met zijn boeken omging.
Oom Erik had zoveel boeken, dat hij met mijn tante de afspraak had om niet meer dan een meter nieuwe boeken per jaar te kopen, simpelweg omdat dit niet meer in het huis paste. Dat werd natuurlijk niet nagemeten, het ging meer om het idee. Overal waar je keek waren boeken, een paradijs natuurlijk! Ik ging dikwijls mee met hem op boekenjacht. Dat deden we enkele keren per jaar in de Kloosterkerk, waar een boekenmarkt werd gehouden.
Maar er was nog een bijzonder plekje waar we kwamen en dat ik door oom Erik leerde kennen. Dat was Antiquariaat Leest aan de Frederik Hendriklaan in Den Haag (kortom “de Fred” voor Hagenaars). Het werd ’t eerste antiquariaat waar ik geregeld kwam als tiener en waar ik mijn zakgeld aan boeken besteedde. Maar Leest had ook een kleine kelderruimte die vol met boeken stond. En die leerde ik pas kennen door een Sinterklaasgedicht van mijn oom, dat als volgt ging:
Sinterklaas maakte een tochtje,
Naar een hulkje, naar een krochtje,
Langs een trapje, langs een bochtje,
Kwam hij onderin het krochtje…
Het krochtje als term voor een verborgen boekenschatkamer was geboren! En niet alleen het boek dat bij dit Sinterklaasgedicht hoorde, kwam er vandaan, maar vele andere ook werden opgediept uit die kelder. Mijn oom en ik wisten er altijd wel voor ons mooie boeken te vinden en wat het extra de moeite waard maakte, leek wel die bochtige trap die je af moest, uitkijkend niet te vallen, helemaal naar beneden…alsof die fysieke inspanning die gedolven schatten waardevoller maakte dan wanneer je ze buiten uit de 1-euro-bak had meegenomen.
Nieuw: avondcyclus over hedendaagse filosofie
Wat heeft de hedendaagse filosofie te zeggen over actuele maatschappelijke kwesties? Met die vraag als uitgangspunt organiseert De Alkenaer vanaf september tweemaandelijks een serie filosofische avonden onder leiding van filosoof Gijs Reudink, eigenaar van uitgeverij Lontano.
We trappen de reeks af met een avond over hedendaagse vrouwelijke denkers en hun visie op maatschappelijke thema’s.
Als je op straat aan een willekeurige voorbijganger vraagt om een paar namen van filosofen te noemen, dan word je meestal eerst niet serieus genomen. Maar als je doorvraagt, volgen namen als Plato, Socrates, soms Descartes of Aristoteles. De denkers die genoemd worden hebben een ding gemeen: het zijn vrijwel altijd alleen maar mannen. En dat moet anders! Natuurlijk zijn er zowel vroeger als ook nu vrouwelijke denkers met baanbrekende, originele ideeën. Briljante geesten, die net zo zeer, of misschien nog wel meer dan hun mannelijke collega’s een podium verdienen. Het boek De filosofes vormt hierbij het inspiratiepunt van deze avond, waarbij we met vrouwelijke denkers in debat gaan.
Aanmelden
De eerste aflevering zal in de tweede helft van september plaatsvinden, een precieze datum volgt. U kunt zich alvast aanmelden als geïnteresseerde door ons een mail te sturen.
Margriet Brandsma over haar nieuwe boek
Op 1 april is oud-NOS-correspondente en schrijfster Margriet Brandsma te gast bij De Alkenaer. Ze treedt op in het kader van het literaire evenement Reuring, dat georganiseerd en geleid wordt door Alja Spaan. Margriet Brandsma vertelt over haar nieuwe boek De heks van Anjum.
Korte biografie Margriet Brandsma
De journalistiek bracht Margriet Brandsma over de hele wereld. Van het Binnenhof naar de oorlog in Kosovo, de aidsepidemie in Afrika, de eerste vrije verkiezingen in Zuid-Afrika, de vredesmissie in het grensgebied tussen Ethiopië en Eritrea, de 60-jarige herdenking van de bevrijding van Auschwitz, steeds was zij er als verslaggever getuige van. Tijdens haar correspondentschap in Duitsland registreerde zij onder (heel veel) meer hoe de onbekende Angela Merkel naar het kanselierschap ijlde.
Als zelfstandig journalist houdt Brandsma zich natuurlijk nog altijd bezig met het nieuws en met, onder meer, Duitsland. Zij houdt lezingen en schrijft boeken. Recentelijk verscheen ‘De heks van Anjum’ over de pensionmoorden in het Friese Anjum die eind ’97 aan het licht kwamen. Het boek kreeg veel publiciteit en werd door NRC gewaardeerd met vier ballen.
(Bron: www.margrietbrandsma.nl. Foto: NOS, Archief Beeld en Geluid.)
Aanwezig zijn? Toegang is gratis, aanmelden vooraf niet nodig.
Het was weer Boekenweek!
Bij De Alkenaer is het altijd Boekenweek natuurlijk, maar toch mooi dat er een week per jaar ook landelijk extra aandacht is voor boeken tijdens de Boekenweek. Dit jaar werd hij van 11 tot 19 maart gehouden. Het thema dit jaar was “Ik ben alles”. Een extra reden om ons antiquariaat met een bezoekje te vereren! We hebben een ruime collectie Nederlandse, Engelse en vertaalde literatuur. Jan Oijevaar is graag uw gids.
Over de Boekenweek
De Boekenweek is een jaarlijks terugkerend evenement in Nederland waarbij het geschreven boek centraal staat. Het evenement is bedoeld om het lezen van boeken te promoten en het boekenvak onder de aandacht te brengen bij een breed publiek. Tijdens de Boekenweek worden er diverse activiteiten georganiseerd, zoals boekpresentaties, lezingen, signeersessies en andere literaire evenementen.
Het hoogtepunt van de Boekenweek is de uitreiking van het Boekenweekgeschenk. Dit is een cadeau van de boekhandel aan haar klanten bij aankoop van een boek of boeken ter waarde van een bepaald bedrag. Het Boekenweekgeschenk is een speciaal voor de Boekenweek geschreven boek dat door een bekende Nederlandse auteur wordt geschreven en gratis wordt uitgedeeld aan iedereen die tijdens de Boekenweek een boek koopt. Dit jaar was dat De eerlijke vinder van Lize Spit.
Elke Boekenweek heeft een specifiek thema, dat door de organisatie wordt gekozen. Het thema van de Boekenweek dient als inspiratie voor schrijvers en andere kunstenaars om hun werk op te baseren en voor lezers om hun keuze van boeken op te baseren. De Boekenweek is dus een belangrijk evenement voor iedereen die van boeken en literatuur houdt en biedt een geweldige gelegenheid om nieuwe auteurs te ontdekken, boeken te kopen en deel te nemen aan literaire activiteiten.