Nonsens en no-nonsens met Vic van de Reijt

We kennen Vic van de Reijt als uitgever (in ruste), als publicist op het gebied van literatuur, samensteller van cd’s gevuld met Franse chansons, als organisator van ‘Rock mee met Drs. P.’ in de Cultuurkoepel in Heiloo, als schrijver van ‘Het Wereldtijdschrift van Willem Elsschot’, waarvan de verschijning in maart verwacht wordt, als… En zo kunnen we nog wel een tijdje doorgaan, want de man is een soort literaire duizendpoot.

Wij zijn dan ook extra verheugd hem op zondag 7 april in De Alkenaer te mogen ontvangen, want dan gaat hij met Jan Oijevaar in gesprek over zijn vele activiteiten en publicaties, dus onderwerpen genoeg. Het zal bijvoorbeeld gaan over zijn bloemlezingen uit nonsensgedichten, uit gedichten van Willem Wilmink en drs. P en over zijn contacten met hen. Maar ook over zijn intrigerende biografie over Willem Elsschot.Kortom: voldoende spraakstof om de zondagmiddag door te komen.

PS. Belangstelling voor een unieke uitgave van het Wereldtijdschrift? Neem dan telefonisch contact op met Jan Oijevaar (06 160 551 63).

Entree € 10,00

Wat gebeurde er?

Voor iedere rechtgeaarde Alkmaarder dé reden om eens flink feest te vieren, 8 oktober, Alkmaars Ontzet. Het verhaal van Van der Meij, het briefje in de polsstok en de aftocht van de Spanjaarden kennen de meesten wel, maar hoe de vork nou echt in de steel zit, kan bijna niemand je vertellen. Behalve Harry de Raad, hij wel.

Eind vorig jaar verscheen het boek ‘Het beleg van Alkmaar’, waarin Harry de Raad, oud-archivaris bij het Regionaal Archief Alkmaar, de lange periode van opstand en oorlog in Alkmaar en omgeving behandelt. Een periode, die duurde van 1566 tot 1576. Een belangrijk keerpunt hierin was het succesvol doorstane, zeven weken durende, beleg van Alkmaar in 1573. De bangste dag van de belegering was 18 september 1573, toen de stad werd bestormd door het Spaanse regeringsleger, onder bevel van Don Fadrique de Toledo, de zoon van de Spaanse landvoogd, de hertog van Alva. De verdedigers, waaronder ook vrouwen, meisjes en jongens, vochten voor hun leven en wisten de aanval af te slaan. Inmiddels waren er dijken doorgestoken en sluizen opengezet. Vanwege de wateroverlast en de onwil van de soldaten om de stad opnieuw te bestormen, zagen Alva en Fadrique zich gedwongen om het beleg te beëindigen. Op 8 oktober trokken de laatste troepen weg. Nog ieder jaar wordt in Alkmaar op deze dag het ontzet van de stad gevierd.

In zijn boek plaatst Harry de Raad de gebeurtenissen in de bredere context van de opstand en burgeroorlog, die vormend zijn geweest voor het ontstaan van het Nederland van nu. Hij laat zien wat de gevolgen van de oorlog waren voor de Alkmaarders en voor de bewoners van de dorpen rondom de stad. In het boek is er ook de nodige aandacht voor de Spaanse kijk op de gebeurtenissen. Zo zijn in een bijlage vertaalde Spaanse teksten over het beleg opgenomen, waaronder brieven van Alva. 

Op zondag 17 maart gaat Harry de Raad in gesprek met Sissy Seidenstiker, medewerker van De Alkenaer, en andere aanwezigen, waarbij hij meer zal vertellen over zijn boek en de vele verrassende en ontregelende gebeurtenissen in deze periode in Alkmaar en omgeving. Daarbij komen belangrijke vragen aan bod, zoals die naar de oorzaken van de opstand en burgeroorlog, de doelen van de opstandelingen en de gevolgen op langere termijn van de gebeurtenissen. Verder leest hij voor uit de vertaalde Spaanse teksten en vertelt hij aan de hand van de afbeeldingen uit zijn boek, het verhaal van het beleg en ontzet van Alkmaar.

Het wordt een enerverende middag, waarbij de aanwezige bezoekers mee worden genomen naar de vreemde en verre wereld van de zestiende eeuw, die tegelijk verrassend actueel is. Eerzucht, onverdraagzaamheid, tirannie, geweld en het verzet daartegen zijn immers van alle tijden. 

Voor iedere rechtgeaarde, feestvierende Alkmaarder eigenlijk verplichte kost.

Entree € 7,50

Reuring, weer of geen weer

Because poetry is the art of words dancing on the frozen surface of language!

Reuring, weer of geen weer, het gaat door. In de knusse salon van De Alkenaer word je vanzelf weer warm, want Alja heeft wederom gezorgd voor een fraaie selectie; de optredens worden ditmaal verzorgd door de schrijver Donald Niedekker (oa. Oksana, Zo zie je alles, Waarachtige beschrijvingen uit de permafrost), de dichter Karel Wasch (met zijn nieuwe bundel Tegelijkertijd) en de band Ratten met Vleugels. Van alles wat dus, dus voor iedereen wat wils. Op de eerste zaterdag van de maand natuurlijk, 3 februari.

Gratis entree en reserveren is (nog steeds) niet nodig. Neem gerust je vrienden mee!

 

 

Reuring is een sprankelend eigenwijs literair initiatief van schrijver Alja Spaan. Het literair platform biedt maandelijks in De Alkenaer gratis een podium aan diverse dichters, schrijvers, musici en kunstenaars.

 

Poster Reuring © Helle van Aardeberg
foto Karel Wasch (rechtsonder) © Wouter van der Hoeven

The Fun Part of Art. Symboliek van 17e-eeuwse meesters.

Lezing ‘Tot Lering en Vermaak’, symboliek van de 17e-eeuwse meesters.

In december 1976 werd in het Rijksmuseum de tentoonstelling ‘Tot Lering en Vermaak’ geopend. Een bijzondere tentoonstelling waar het publiek voor het eerst kennis maakte met de diepere betekenis van de zogenaamde genrekunst, schilderijen gebaseerd op het dagelijks leven.

De tentoonstelling werd samengesteld door kunsthistoricus Eddy de Jongh. De schilderijen van o.a. Vermeer, Jan Steen, Gerard Dou e.v.a. werden als het ware ontleed, de symbolieken werden verklaard, de verhalen werden zichtbaar. Door een ‘partijenstrijd’ in de kunsthistorische wereld raakte de symbolische betekenis een beetje in de vergetelheid, iets dat bijvoorbeeld duidelijk werd tijdens de grote Vermeer-tentoonstelling in het voorjaar 2023.

Om juist die symbolische betekenis van de schilderijen weer meer naar de voorgrond te brengen hebben wij voor zondag 3 maart Bas Zevenbergen uitgenodigd in De Alkenaer. Hij was journalist, docent geschie­denis/maatschap­pij­leer én oud-bewoner van het Rijksmuseum (van 1972-1977). Opgegroeid tussen de kunst, dat is gerust een bijzondere leerschool te noemen. Hij kan je dus echt alles vertellen over de genre-schil­derijen.

Zelf zegt hij hierover: “De tentoonstelling ‘Tot Lering en Vermaak’ maakte op mij (ik woonde in die tijd IN het Rijksmuseum) een onuitwisbare indruk. Sindsdien ben ik altijd wel bezig geweest met de ‘symboliek in de genrekunst’. In 2021 ben ik begonnen met The Fun Part of Art. Via mijn website, lezingen en rondleidingen leg ik de symboliek uit van de 17e-eeuwse meesters. Wisten jullie trouwens dat een museumbezoeker gemiddeld maar 15 seconden naar een schilderij kijkt?!! Ik hoop jullie aandacht wat langer vast te houden tijdens mijn lezing op zondag 3 maart in De Alkenaer.”

Leer ook de kunst uit de 17e eeuw  met een vernieuwde blik te bekijken. Bas Zevenbergen is een uitermate bevlogen leermeester en een meester in vertellen. Ter Lering en Vermaak. Want zeker weten,vermaak komt echt niet op de laatste plaats. Trouwens, zou je ook niet willen weten, hoe je als bewoner in het Rijksmuseum terecht komt?

Precies. Tot zondag 3 maart dus!

 

Tickets 

 

 

 

 

Louis Couperus is dood…, maar leeft en hoe!

Wat vermodderd was, was vermodderd. Een prachtige zin uit ‘Van oude mensen, de dingen die voorbijgaan’. Ik las het boek van Couperus voor mijn leeslijst. Tegenwoordig wordt Couperus ook nog weleens voor de lijst gelezen. Als ik een klas dwing en help, dan lezen 30 van de 30 leerlingen zijn werk. Als ik dat niet doe, circa 0 tot 1…” Michelle van Dijk (Neerlandica/’hertaler’ werken Couperus)

Louis Couperus stierf ruim 100 jaar geleden (1923) en is nog steeds een van de grootste schrijvers uit de Nederlandse literatuur. De meesten kennen wel zijn romans ‘Stille kracht’ en ‘Eline Vere’. Maar zijn oeuvre is bijzonder veelzijdig en reikt veel verder, van het Den Haag van zijn tijd tot in Frankrijk, Italië, Nederlands-Indië en de Klassieke Oudheid. Zijn dandyeske persoon was indertijd opmerkelijk en veel bespot, maar in zijn werk is een scherpe blik op de mens en een sublieme stijl te vinden. Toch is zijn werk niet voor iedere lezer even gemakkelijk te lezen en meerdere boeken zijn mede om die reden inmiddels ‘hertaald naar modern Nederlands’. Voor veel echte Couperusfans is dit onbestaanbaar, maar minder geoefende lezers zijn dankbaar. Wie gelijk heeft laten we hier maar even in het midden.

Op een heel andere manier maakt ook voordrachtskunstenaar Simon Mulder in ‘Van en over Couperus’ de schrijver toegankelijk voor het hedendaags publiek. Op zondag 24 maart brengt hij bekend en minder bekend werk van Couperus, zoals fragmenten uit de schokkend decadente roman ´De berg van licht´, en de vertederende korte verhalen ‘Het spoorwegongeluk’ en ‘Het verbeelde leven’. Daarnaast vertelt hij anekdotes over de grote schrijver. Pianist Daan van de Velde speelt bijbehorende muziek van o.a. Rubinstein, Gounod en Wagner. Van de Velde en Mulder besluiten de voorstelling met iets unieks: een declamatorium voor piano en stem op Couperus’ beroemde korte thriller ‘De binocle’.

Samen met Uitgeverij HetMoet presenteren zij een prachtige nieuwe, bibliofiele heruitgave van Couperus’ ontroerende en mystieke novelle ‘Extaze’.

Simon Mulder is voordrachtskunstenaar, docent klassieke talen in het middelbaar onderwijs en voorzitter van het Louis Couperus Genootschap. Hij richtte literair podiumcollectief Het Feest der Poëzie op en treedt met deze groep op in binnen- en buitenland. Je zou hem ook kunnen kennen door zijn optreden bij Reuring, de afgelopen nieuwjaarseditie, in De Alkenaer.

Daan van de Velde is pianist en taalkundige. Hij deed een bijvakstudie piano aan het Koninklijk Conservatorium te Den Haag bij Marcel Baudet en is aan het Feest der Poëzie verbonden als muziekredacteur.

Zo’n middag hedendaagse Couperus in de sfeervolle salon van De Alkenaer, dat wil je natuurlijk niet missen.

 

Tickets

 

 

Reuring de nieuwjaarseditie: Proosten op het nieuwe jaar! Met extra veel dichters.

De nieuwjaarseditie van Reuring is een feestje! Met extra veel dichters: Marten Janse, organisator Haarlemse Dichtlijn (op de foto rechtsonder), en zijn nieuwe bundel Geboortegrond, de Haarlemmers Anneruth Wibaut, Loes Raymakers, Pieter Sierdsma, onze eigen Elbert Gonggrijp en de man achter Feest der Poëzie, Amsterdam, Simon Mulder (foto linksonder).

Arie van Egmond bespeelt de nieuwste aanwinst van De Alkenaer: de meer dan honderjarige Bechstein vleugel!
Na afloop heffen we met elkaar het glas op het nieuwe jaar!

Dit keer niet op de 1e maar op de 2e zaterdag van de maand, 13 januari, aanvangstijd 15.00 uur!

Reuring is een sprankelend eigenwijs literair initiatief van schrijver Alja Spaan. Het literair platform biedt maandelijks in de Alkenaer gratis een podium aan diverse dichters, schrijvers, musici en kunstenaars.

Een goed voornemen voor 2024: Noteren in je agenda en volop genieten van Reuring. Gratis entree en reserveren niet nodig.

 

Meer informatie op de sites 

Reuring, https://reuringgedichten.nl/

Feest der poëzie, https://www.feestderpoezie.nl/

Haarlemse Dichtlijn, https://www.haarlemsedichtlijn.nl/

‘Onder een andere hemel’ een mooie, bijzondere en muzikale middag met o.a. Joke J. Hermsen

‘Onder een andere hemel’ is het nieuwe, lang verwachte boek van Joke J. Hermsen. Het is een filosofisch gedenkschrift, een reisverslag en een literair essay ineen, over heimwee en het verlangen naar geborgenheid, dat begin oktober is verschenen. 

Rond de verschijning van het boek is de schrijver/filosoof met twee geweldige muzikanten, de Oekraïense zangeres Maryana Golovcheko en de bekende Turkse Ud speler Mehmet Polat, in Nederland en Belgie op tournee gegaan met een literair, filosofisch en muzikaal programma over heimwee. En tot ons grote plezier maakt ze op zondagmiddag 11 februari een stop in De Alkenaer.

“We zijn een landschap waarin we thuis moeten raken”

— Joke Hermsen 

Waar voelen we ons thuis? Zijn we thuis in het vreemde of in het vertrouwde, in de taal of de cultuur, bij de ander of bij onszelf? Veel mensen voelen zich ontheemd of zijn op zoek naar een andere, betere plek om te wonen. Ze zijn op de vlucht geslagen en proberen zich in een nieuw land weer thuis te voelen. Kunnen we voorgoed ergens thuis zijn?

In dit literair-muzikale programma verkennen schrijfster Joke J. Hermsen, Maryana Golovcheko en Mehmet Polat de diepte van de heimwee vanuit een veelkleurig, intercultureel perspectief. Zij geven woord en klank aan een van de oudste ervaringen van de mens, het verlangen naar een thuis.

Met schrijver/filosoof Joke J. Hermsen
Zangeres Maryana Golovcheko.
Muzikant Mehmet Polat

Over Joke J. Hermsen:

De schrijver/filosoof werd op 29 juli 1961 geboren in Middenmeer en verhuisde rond haar 4e levensjaar naar de omgeving van Amsterdam, de stad die zij alleen nog voor enkele studiejaren in Parijs en lange schrijfsessies op het Franse platteland zou verlaten. Na haar studies letterkunde en filosofie was zij als docent en onderzoeker verbonden aan de Letterenfaculteit en de Faculteit Wijsbegeerte van de Universiteit van Amsterdam, Utrecht en Tilburg.

Joke J. Hermsen heeft inmiddels een groot aantal werken op haar naam., waaronder de essaybundel over kunst, literatuur en filosofie ‘Heimwee naar de mens’ ( shortlist voor het beste filosofische boek van het jaar in 2004), de roman ‘De liefde dus’, over de 18e eeuwse schrijver en filosoof Belle van Zuylen ( bekroond met de Halewijn literatuurprijs 2008 en genomineerd voor de Libris literatuurprijs 2009). Haar boek over de tijd, ‘Stil de tijd. Pleidooi voor een langzame toekomst’, met onder meer essays over Henri Bergson, Ernst Bloch, Hannah Arendt, Mark Rothko, Simeon Ten Holt, Virginia Woolf en Marcel Proust behaalde twintig herdrukken.

Samen met Jaap de Jonge maakte zij drie korte documentaires over ‘De liefde dus’, Stil de tijd’ en ‘Blindgangers’, alsook het filosofische beeldessay ‘Elke mening telt’ dat in 2008 de Martin van Amerongen publiekprijs won.

Naast haar schrijverschap is Hermsen mentor voor jonge kunstenaars bij Kunstenaars & Co en bestuurslid van de Internationale Vereniging van Vrouwelijke Filosofen (IAPH). Zij geeft veel lezingen over haar werk en over diverse filosofische en maatschappelijke kwesties. Vanaf 2017 is zij ook diverse keren als curator van beeldende kunst opgetreden, onder andere in het kasteel van Gaasbeek nabij Brussel met de tentoonstelling ‘Kairos. De kunst van het juiste ogenblik’.

Het belooft een mooie, bijzondere middag te worden en jij kunt erbij zijn.

16.00 uur – 18.00 uur


Foto’s: Joke Hermsen @Maarten Delobel | Maryana Golovcheko @A.Karpovich | Mehmet Polak @Ali Caglar Erdogan

Annejet van der Zijl komt langs!

Met schrijver/historica Annejet van der Zijl wordt ons vierluik “Verhalen van de Victorie” gecompleteerd.

Als laatste deelnemer van dit project in het kader van Alkmaar Ontzet 450 jaar komt zij op 17 december naar De Alkenaer. Ze zal dan ingaan op de thema’s van dit speciale herdenkingsjaar, de 4 V’s. Oftewel Vrijheid, Verdraagzaamheid, Verscheidenheid en Verbondenheid. Waarden, die vandaag de dag van nog even groot belang zijn als destijds, de dag waarop de Spanjaarden de aftocht bliezen.

Annejet van der Zijl werd in 1962, praktisch om de hoek (in Oterleek), geboren en begon haar carrière na haar studies kunstgeschiedenis en massacommunicatie (Amsterdam) en International Journalism (Londen) in eerste instantie in de journalistiek. Hier deed ze onder andere verslag van misdaden. Later verscheen een selectie van haar verhalen onder de titel “Moord in de Bloedstraat”.

Annejet van der Zijl heeft ook meerdere biografieën op haar naam staan, onder andere van Annie M.G. Schmidt en Prins Bernhard. Met de laatste promoveerde zij in 2009 als historica. Ook ontving ze voor dit boek de M.J. Brusse-prijs voor het beste Journalistieke Boek.

In 2014 werd de liefdesgeschiedenis “Sonny Boy” gepubliceerd, de levensgeschiedenis van een 19-jarige, Surinaamse student en een 40-jarige, getrouwde, Hollandse vrouw. Inmiddels zijn we (alleen al in Nederland) 700.000 exemplaren en 60 drukken verder en is het boek, in vele vertalingen, wereldwijd een bestseller.

Meerdere boeken zijn inmiddels verfilmd.

In 2020 schreef Annejet van der Zijl het Boekenweekgeschenk. Dit werd een  reconstructie van de 19e-eeuwse liefdesgeschiedenis “Leon & Juliette”, die in  haar laatste werk “Fortuna’s kinderen” is verweven. Deze waargebeurde, twee eeuwen omspannende, familiesaga is in 2021 verschenen. Een prachtig verhaal over mensen, die hun leven niet lieten begrenzen door risico’s en hun liefdes niet door huidskleur.

Inmiddels heeft de schrijver niet stil gezeten. Op 19 oktober komt “Rijke mensen zijn anders” uit, het langverwachte vervolg op “De val van Annika S.” uit 2018.

De thema’s Vrijheid, Verdraagzaamheid, Verscheidenheid en Vrede sluiten naadloos aan bij boeken van Annejet van der Zijl en zullen een leidraad bieden voor haar interview. Het belooft dan ook een interessante middag te worden en een mooie afsluiting van “Verhalen van de Victorie”.

Dit evenement is mede mogelijk gemaakt door Alkmaar 450 jaar ontzet

Feest van het drieluik

Zondag 19 november is het feest in De Alkenaer. De in Alkmaar geboren dichter Joris Miedema heeft zijn poëzie-drieluik met schitterende boekomslagen ‘De vlucht van de levenloze libellen – Algen uit een andere dimentie – Sloppenwijk van het hiernamaals’ afgesloten en vindt dat een feestje waard. De trilogie vormt een zoektocht naar het eeuwige leven en test de doordringbaarheid van de maatschappij. Waar begint een persoon? Hoe dringt die de samenleving binnen – en wanneer gaat deze persoon over tot oneindigheid?

Je wordt van harte uitgenodigd mee te zoeken en zoals het hoort bij een feestje: er is muziek en taart.

Peter Bitter en het Ritsevoort

In juli hebben wij uitgebreid aandacht besteed aan de opgravingen op het Ritsevoort en het lijvige boekwerk, waar gemeentelijk archeoloog Peter Bitter op dat moment mee bezig was. Nu is het zover, het boek ‘Van buitenwijk tot binnenstad. Opgravingen in het Ritsevoort 1995-2023’ is nu af! Op 24 november wordt het feestelijk ten doop gehouden in De Alkenaer. We zijn natuurlijk bijzonder vereerd, want het eerste exemplaar wordt door wethouder Erfgoed, Anjo van de Ven, overhandigd aan het
bestuur van de stichting Cultuurpodium De Alkenaer.

Tegelijkertijd wordt de tentoonstelling, die wij hebben ingericht over de opgravingen, geopend. Je bent uiteraard van harte welkom bij de overhandiging aanwezig te zijn en/of een kijkje te komen nemen bij de tentoonstelling.

Programma:

15.30 u. Inloop
16.00 u. Start van het officiële gedeelte
16.30 u. Afsluiting met een borrel, tot 18.00 u.