Tegenlicht Meet-up: Verbindende Vertellers ‘op zoek naar zingeving’

Alkmaar Ontzet 450 Jaar x Tegenlicht Meet-up Alkmaar

In het jaar waarin Alkmaar 450 jaar ontzet viert, organiseren wij donderdag 9 november in samenwerking met Bureau Stennis en Bibliotheek Kennemerwaard het derde en laatste van de drie stadsgesprekken waarin we met de kennis uit het nu en verleden vooruitkijken naar de toekomst. Voor deze stadsgesprekken is samenwerking gezocht met VPRO Tegenlicht, omdat thema’s van de serie wel heel naadloos aansluiten bij de vier V’s die vandaag én in de toekomst belangrijk zijn voor alle inwoners van Alkmaar: vrijheid, verdraagzaamheid, verbondenheid en verscheidenheid.

Verbindende vertellers

Op zoek naar zingeving
Steeds vaker hoor je dat mensen onder grote druk staan. In een tijd waarin depressiecijfers stijgen en het aantal online lifecoaches explodeert, worden we gedwongen om zelf op zoek te gaan naar richting in ons leven. Maar hoe ontdek je jouw eigen levensverhaal? Wat doe je als dat verhaal even zoek lijkt te zijn en hoe verbind je je daarin met anderen?

De trend van individualisering is al geruime tijd gaande en daarmee groeit de behoefte aan nieuwe verhalen die weer betekenis geven en het gevoel van verbondenheid bevorderen. Maar hoe vind je zingeving in een veranderende wereld? 

Vroeger kon men langs bij de priester of dominee om betekenis te geven aan het leven, maar de kerk is al jaren niet meer zo sterk in Nederland. Toch lijkt de zoektocht naar zingeving steeds essentiëler te worden en zien we de opkomst van een nieuwe evangelie: de maakbaarheid van geluk.
Maar is geluk een garantie voor een zinvol leven of kun je een zinvol leven leiden en tegelijkertijd ongelukkig zijn? Weet men nog het verschil tussen geluk en betekenis?

Tijdens de Tegenlicht Meet-up onderzoeken we bovenstaande vragen met filosofe Sabine Wassenberg en horen we verhalen van mensen met verschillende achtergronden. Allen zijn op zoek naar de betekenis van het leven en proberen daar op hun eigen manier vorm aan te geven. 

Moderator: Bahram Sadeghi

Bahram Sadeghi werkt als freelance regisseur en presentator. Daarnaast schrijft Sadeghi voor verschillende landelijke bladen en is hij debatleider voor onder meer Pakhuis de Zwijger in Amsterdam. Eerder presenteerde hij de Tegenlicht Meet-up in Hal 25 dit jaar.

Filosoof Sabine Wassenberg

Schrijfster van het boek De Zoon van de Gazelle, een hertaling van een 12e -eeuwse Islamitische parabel die zich afspeelt op een onbewoond eiland waar één man zijn filosofische zoektocht doormaakt. Ze begeleidt filosofische gesprekken met kinderen, jongeren en volwassenen, om iedereen vertrouwd te maken met filosoferen.

Sprekers:

  • Lou Niestadt – schrijver van o.a. ‘pockets vol met Joy’ en ‘Less is Luxe’
  • Emma Hafkamp – GZ Psycholoog, coach, yogatherapeut en host van de podcast: Lichter leven
  • Sefanja Brons – Jongerenwerker bij Youth for Christ Nederland
  • Brian de Hond – co-founder van Stichting Levensportret
  • Iris van Asselt – oprichter Liberterra Tiny House Community en klimaatburgemeester van Dijk en Waard

De entree is gratis, reserveren is wel noodzakelijk.

Reuring komt! Dichter en dichter…

Because poetry rules a timeless verse of allure!

Ieder mens heeft recht op een dichter, / op eens in de zeven dagen een lied’, zo staat het op de ‘Reuring’ website, uit een gedicht van Huub Oosterhuis. Ook in november ontvangt De Alkenaer weer een bont gezelschap, samengebracht door dichter Alja Spaan.

Zaterdag 4 november is de beurt aan Gijs ter Haar, podiumdichter pur sang, ‘de reus met het immense hart’, Boris Kanen, de medische poëet, Nelleke Lamme-den Boer, schrijfdocent en dichter (‘Wantij’, 2019) en Maaike Elise van Steenis, dichter en performer. Zij treden allemaal voor je op, zomaar, gratis en reserveren is niet nodig. Het wordt een heerlijke zaterdagmiddag, dus wat let je?

Wil je meer weten over de gasten van deze Reuring? Hieronder vind je alle informatie. Tot 4 november!

Gijs ter Haar, https://www.dichtbijgijs.nl/ 
Boris Kanen, https://meandermagazine.nl/2023/07/interview-boris-kanen/

Nelleke Lamme-den Boer, www.tekstkwartier.nl

Maaike Elise van Steenis, https://www.maaikevansteenis.nl/

Reuring is een sprankelend eigenwijs literair initiatief van schrijver Alja Spaan. Het literair platform biedt maandelijks in de Alkenaer gratis een podium aan diverse dichters, schrijvers, musici en kunstenaars. https://reuringgedichten.nl/

Groots Alkmaar TV in De Alkenaer!

In een recente televisie-uitzending van Groots Alkmaar TV waren o.a. Simone van der Vlugt, Anneke Schotten, Nanette Hartland te gast bij Stichting Cultuurpodium De Alkenaer! Presentator Hugo Koeman en interviewer Tineke Feijen presenteerden deze aflevering met als thema ‘literatuur’. Eigenaar en bestuurslid Vincent van de Vrede sprak over de ambitieuze plannen die de stichting koestert voor de toekomst en gaf een inkijkje over de rol van de stichting als een vooraanstaand cultureel bastion in Alkmaar.

Ook in de uitzending, Hans Mathot die zich op een zoektocht heeft begeven naar de verhalen achter de kleine boekenkastjes die her en der in Alkmaarse voortuinen prijken. Daarnaast brengt Lana Zymina ons naar Oekraïne, waar ze onlangs na twee jaar terugkeerde. Ze gaat in gesprek met een senior over diens liefde voor lezen en literatuur.

Hugo voert een tafelgesprek met drie Alkmaarse boekhandelaren: Anneke Schotten, Nanette Hartland en Jan Oijevaar (eigenaar antiquariaat van De Alkenaer). Hierbij wordt dieper ingegaan op de leesgewoonten van Alkmaarders en de rol van boekhandels daarin.

‘In de Minuut Van’ vertelt Annette den Draak over de diverse leeskringen, terwijl Anneke Goddijn een inkijkje geeft in het Alkmaars Dichtersgilde. Tot slot een gedicht van Jan Bosman, de huisdichter van Groots Alkmaar.

Tafelgesprek met drie Alkmaarse boekhandelaren

Mis deze aflevering van Groots Alkmaar TV niet, vanaf 1 oktober te bekijken via deze link of via Alkmaar Centraal.

Het boek ‘Oorlog’ van Céline

Louis-Ferdinand Céline staat bekend om zijn onconventionele schrijfstijl en provocerende thema’s, en zijn werk “Oorlog” vormt hierop geen uitzondering. Dit werk, geschreven in 1934, is gebaseerd op Céline’s ervaringen als oorlogsarts tijdens de Eerste Wereldoorlog. Het was een complete verrassing toen het verhaal twee jaar geleden onverwachts tevoorschijn kwam, vergezeld van andere manuscripten van Céline. Dit zorgde voor opwinding in de literaire wereld, aangezien Céline, naast Marcel Proust, wordt beschouwd als een van de meest eminente Franse schrijvers van de vorige eeuw.

Het verhaal volgt Bardamu, die de gruwelijkheden van oorlog zowel fysiek als mentaal ervaart. Céline’s ongefilterde realisme en scherpe beschrijvingen van geweld, lijden en de ontmenselijking van soldaten maken “Oorlog” indrukwekkend en relevant, zelfs vandaag. Het thema van trauma na de oorlog geeft diepgaande inzichten in de psychische littekens van oorlog. Dit boek wordt geprezen om zijn ruwe en rauwe karakter. Opvallend is dat het een kladversie betreft waar de schrijver zelf nog aan had willen schaven, en bovendien ontbreken de eerste hoofdstukken. Desondanks wordt het als hoogst actueel en confronterend beschouwd. Weekblad Le Point omschrijft het als een ‘ruwe diamant,’ terwijl Le Monde zelfs spreekt van een ‘wonder.’ De schrijfstijl en thematiek van Céline hebben invloed gehad op latere auteurs zoals Jack Kerouac en Charles Bukowski. Hoewel het zich afspeelt tijdens WO I, is “Oorlog” vandaag nog steeds relevant, waar het reflectie uitlokt over vrede en de menselijke natuur in een wereld met voortdurende conflicten.

In het antiquariaat De Alkenaer zijn andere werken van Céline beschikbaar.

Politiek Café met Partij voor de Dieren

Kom jij ook naar het Politiek Café?

De Partij voor de Dieren Alkmaar organiseert zaterdag 11 november een avond met muziek in De Alkenaer en vooral natuurlijk politieke gesprekken over het verkiezingsprogramma van Partij voor de Dieren.

Je kan deze avond in gesprek met:

– Anna Krijger en Kivilcim Pinar (Beiden op de kieslijst voor de 2e Kamerverkiezingen)

– Ilona Haas (Statenlid Partij voor de Dieren Noord Holland))

– René van der Aarde van Biologisch Fruitbedrijf van der Aarde

Thema’s zoals de vee-industrie, natuurbeheer, jacht, energietransitie, schoon oppervlaktewater en transitie naar biologische fruitteelt komen allemaal voorbij.

Daarnaast kan je ook laten weten wat jij belangrijk vindt deze 2e Kamerverkiezingen door te in een echt stemhokje!

Hier wil jij bij zijn! Check voor extra informatie en om je op te geven:

https://alkmaar.partijvoordedieren.nl/agenda

Een muzikale zondagmiddag met poëzie door La Gringa, Elly Stolwijk en Hilde Slooff

Het werd in onze agenda al eerder aangekondigd:

Op 26 november strijkt de band La Gringa neer in De Alkenaer. Hoewel ‘La Gringa’ de Spaanse vertaling is van ‘de Amerikaanse/buitenlandse vrouw’, bestaat de band uit louter mannen, afkomstig uit de regio Alkmaar. De muzikanten vonden elkaar niet alleen uit liefde voor de muziek, vooral uit den vreemde, maar ook voor het theater. Door hun eigen bewerkingen van de muziek werd deze dan ook voorzien van een theatraal randje. Luistermuziek die ontroert, maar je ook laat lachen. Helemaal geschikt voor zo’n druilerige zondagmiddag in november natuurlijk.

Toch wordt deze middag niet alleen gedragen door mannen. Ook twee dichters van naam zullen een bijdrage leveren om er een mooie middag van te maken.

De Alkmaarse kunstenaar Elly Stolwijk studeerde aan de Gerrit Rietveldacademie te Amsterdam (1988 – 1993). Ze exposeert beeldend werk en publiceert gedichten. Bij Uitgeverij In de Knipscheer kwamen in 2020 en 2021  twee bundels uit: ‘liefde de vluchtige holte’  en  ‘de laatste framboos’.  Een derde boek, over haar vaders dwangarbeiderschap tijdens de Tweede Wereldoorlog  (‘voet in voet, oog in oog’), is in de maak. 

Hilde Slooff is lid van het Alkmaars Dichtersgilde. In poëzie houdt zij van eenvoud, toegankelijkheid, verrassing en speelsheid. “Ik schrijf als een soort puzzel, eerst heel veel verzamelen en willekeurig achter elkaar door schrijven. Mooie woorden die ik tegenkom en gespreksflarden die ik hoor bewaar ik. Dan weer compacter in elkaar passen, schrappen, schaven en weven. Het meest schrijf ik over onderwerpen dicht bij huis, mijn tuinplant achter glas, de mammoetwervel op de vensterbank, pantoffels of het sparen van kleine vrijheden. Mijn motto: ‘ik schrijf mijn alledaagsheid waterpas’. En zoals op de website van het Alkmaars Dichtersgilde staat: ‘Als er aan het leven een kantlijn is, dan schrijven wij daar verzen in’. (I. Kenkabo, Japans schrijver).”

La Gringa bestaat uit:

Janus, zang/performing, accordeon en mondharmonica
Henk, basgitaar
Maarten, percussie
Edsel, zang en gitaar.

Voor lekkere muziek en mooie poëzie kom je dus de 26e november naar de Alkenaer!

Wij rollen de rode loper uit voor… Sofie Kramer!

Op zondag 22 oktober verrast TAQA Theater De Vest het winkelend publiek van Alkmaar met meer dan 100 optredens van 31 verschillende makers tijdens Vest in de Stad. In diverse winkels en openbare ruimtes worden er korte voorstellingen gegeven door professionals en de top van de amateursector. In het programma komen uiteenlopende genres als theater, dans, stand-up, film en muziek aan bod. Ook kun je deelnemen aan twee theatrale wandelroutes. Alle optredens zijn gratis toegankelijk en vinden plaats tussen 13:00 uur en 17:00 uur.

De Alkenaer is een van de speellocaties en biedt podium aan theatermaker/performer en schrijver Sofie Kramer (1990).

Ze studeerde Acteren aan de HKU en Literatuur- en Cultuurwetenschappen aan de UvA. Tevens werkte ze als regieassistent bij Orkater, Internationaal Theater Amsterdam en Productiehuis Rotterdam. In 2019 rondde ze een studie Regie af bij de Toneelacademie Maastricht en begon zij haar tocht langs de Nederlandse podia.

Haar eerste solovoorstelling ‘Er is je nooit een rozentuin beloofd’ over het overlijden van haar moeder, werd in De Theaterkrant genoemd als ‘een van de beste theaterervaringen van het seizoen’ en zijzelf als een van de meest veelbelovende talenten van 2019/2020. Haar tweede voorstelling ‘A Pole Tragedy’ kreeg een eervolle vermelding van de Amsterdam Fringe Jury 2021. Voor haar nieuwste soloproject ‘SCOLD’ ontving ze de Juryprijs van het Café Theater Festival 2023 in Utrecht.

Een scold was in de renaissance een luide, onaangepaste vrouw. Wie zich schuldig maakte aan scolding kreeg een kooi om haar hoofd met een bit in de mond. In deze intieme, muzikale performance ontketent Sofie Kramer de scold in zichzelf: kwetsbaar, vurig en goudeerlijk. Degenen, die afgelopen zomer het Oerol festival hebben bezocht, zouden het stuk kunnen kennen.

SCOLD is een duister sprookje, gebaseerd op een waargebeurd verhaal over een gebeurtenis die diep zit weggestopt onder een dikke deken van schaamte. Performer Sofie Kramer haalt het verborgene weer boven in een verhaal over een abortus. In een interview in de Oerol Dagkrant zegt zij hierover: “Ik ben me ervan bewust dat een dode baby in een glazen koffiepot, waar ik over vertel, nogal triggerend kan zijn voor mensen die ervaring hebben met een doodgeboren kindje, bijvoorbeeld. En als je net een abortus achter de rug hebt, en nietsvermoedend mijn verhaal hoort, kan dat pijn doen. Ik vind het goed dat bezoekers geïnformeerd kunnen kiezen of ze erbij zijn. Aan de andere kant vind ik dat theater bij uitstek de plek is waar je je kunt laten raken, dus ik vind trigger warnings nogal dubbel. Ik ben er niet om expres te shockeren. Je hoeft er niet bang voor te zijn, het is niet allemaal serieus en donker. Toen ik mijn voorstelling op Café Theater Festival speelde, werd ik regelmatig getrakteerd op een lachsalvo, omdat mensen het ook zo grappig vonden.”

Let op! SCOLD wordt 2 x uitgevoerd, namelijk van 14.30 uur tot 15.00 uur en van 15.45 uur tot 16.15 uur.

Maak gebruik van deze dubbele buitenkans om SCOLD van en door Sofie Kramer bij te wonen. Kom wel op tijd, want reserveren is niet mogelijk.

Over de liefde van juffrouw Schenkeveld

Het is heel goed mogelijk dat je bij haar in de klas hebt gezeten, als medeleerling op het Murmellius Gymnasium , als leerling bij haar lessen Nederlands op het Christelijk Lyceum (beide in Alkmaar) óf als student Nederlands in de collegebanken van de VU in Amsterdam.

NRC-journalist Jannetje Koelewijn was zo’n student. Op een later moment raakte ze bevriend met Greet Schenkeveld  en bij haar bezoekjes aan Greet schetste zij een prachtig, biografisch portret van haar voormalige docent aan de hand van de herinneringen, die boven kwamen tijdens een jaar lang, bijna wekelijkse, interviews.

Herinneringen aan Greets liefde voor Arie Hoekstra, haar 16 jaar oudere leraar Grieks aan het Murmellius, die reeds wortelde toen ze zijn lessen volgde, maar pas veel later bekrachtigd werd door een huwelijk. ‘Late Liefde’ werd dan ook de titel van dit biografisch portret, waarin tevens parallellen getrokken worden met ervaringen van de schrijver zelf.

Op zondag 14 januari 2024 komt Jannetje Koelewijn naar De Alkenaer om te spreken over haar bijzondere en intrigerende boek.

Jannetje Koelewijn ( Amsterdam, 27 januari 1959) is een Nederlands journalist en auteur. Na haar studie Nederlands aan de Vrije Universiteit trad zij in dienst bij Vrij Nederland. Na 12 jaar Vrij Nederland stapte zij in 1997 over naar het NRC.

In 2017 schreef Koelewijn voor het NRC het artikel ‘Was ik er maar bij geweest… je kunt elkaar misschien nog vasthouden’ over de zelfmoordaanslagen op de luchthaven van Brussel. Dit artikel werd bekroond met de Tegel in de categorie Interview.

Naast haar artikelen voor de krant schreef Jannetje Koelewijn meerdere boeken,  waarbij veel van de inhoud gebaseerd is op interviews met betrokkenen: Het koningsdrama van Fokker (1994), Alleen winnaars overleven (2001), De alledaagse dood (2007), De hemel bestaat niet (2011), Heilbrons Hel (2014) en haar nieuwste boek ‘Late liefde. Herinneringen van Margaretha Schenkeveld’ uit 2022.

Dit wordt een hele mooie invulling van ‘zomaar een zondagmiddag’ in januari én de  kaartjes zijn gratis.

Wie was prof. Mr. A.D. (Guus) Belinfante?

SAVE THE DATE: 12-11-2023

Geke van der Wal spreekt zondag 12 november in de Alkenaer over haar biografie
van Prof. Mr. A.D.(Guus) Belinfante (1911-2000).
Wie is Prof A.D. Belinfante?  Geke van der Wal zal vertellen
waarom zij een biografie schreef over deze intrigerende
figuur die ooit nationale bekendheid genoot als tv-rechter.
Belinfante was een befaamd jurist, hoogleraar en rector aan
de Amsterdamse universiteit, maar zijn leven werd getekend
door de oorlog, de Joden vervolging en drama’s in zijn
persoonlijk leven. De biografie over Guus Belinfante ‘In plaats
van woede’ verscheen dit voorjaar en werd alom lovend
besproken, onder andere door de NRC (vier sterren:
‘Aangrijpend’) en in de Volkskrant (vier sterren: ‘ Van het
begin tot het einde boeiend’).
Geke van der Wal is journalist, ze werkte onder andere bij de
Volkskrant en de Groene Amsterdammer. Tot 2014 was ze
directeur van het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten.

Vrij Entree (pay as you like), reserveren wel noodzakelijk.