Tommy Wieringa / Inktvreters (Serie)

‘DE GRENS TUSSEN VERBEELDING EN WERKELIJKHEID IS FLUÏDE.’

Dat is het antwoord dat Tommy Wieringa (Goor, 1967) in De Groene Amsterdammer geeft op de vraag waar voor hem de scheidslijn ligt tussen werkelijkheid en fantasie. ‘Die is er niet. Alles is materiaal. Ik vergeet ook vaak hoe het ook al weer echt zit. In zekere zin heb ik het idee dat ik een magisch-realistisch bestaan leidt. Sommige werkelijk bestaande karakters hebben nu eenmaal een hele grote romaneske kwaliteit, zoals mijn eigen pleegmoeder in Nirwana.’

Deze in 2023 verschenen roman is het hoofdonderwerp van de middag van 30 maart 2025 wanneer Tommy Wieringa naar De Alkenaer komt.

Nirwana is een wervelend epos over de familie Adema die generatie na generatie de verovering van de aarde najaagt, ook wanneer blijkt dat het vuur een goede knecht is, maar een slechte meester. Nirwana is de hoogste staat, die door de mens bereikt kan worden en waardoor heiligheid behaald wordt. Is voor de familie Adema de kapitalistische zucht van de mensheid naar olie, brandstof en verbranding het Nirwana.

Op de vraag of hij zelf ook het Nirwana hoopt te bereiken, zegt hij: ‘Ik denk dat ik iets te gesteld ben op mijn begeertes en illusies om dat te willen. Dat kan ik niet uitleggen. Er is een zinnetje van Slauerhoff dat luidt: ‘Verliefd zelfs op zijn ellende.’ Het zou kunnen dat ik dat ben. Dat ik die vuren van haat en begeerte misschien toch iets te veel koester om ze te willen opgeven. Ik begrijp natuurlijk wel dat Nirwana een nastrevenswaardige staat van zijn is. Ik zou willen dat ik het zou willen.’

Tommy Wieringa bracht het eerste deel van zijn jeugd door op Aruba. Op zijn negende verhuisde het gezin terug naar Nederland, waarna Wieringa lang in het Twentse Geesteren woonde. Hij volgde de Vrije School in Zutphen. In Groningen studeerde hij geschiedenis en in Utrecht journalistiek. Naar eigen zeggen werkte hij onder meer als aanstekerverkoper op de markt en als lokettist bij de spoorwegen.

In 2005 brak hij door met ‘Joe Speedboot’, waarmee hij de F. Bordewijk-prijs won. Dit boek is nog steeds populair bij de jongere lezers. De titel prijkt dan ook nog steeds op menig literatuurlijst.  Prijzen won hij ook met ‘Dit zijn de namen’, ‘De heilige Rita’ en ‘Alles over Tristan’. In 2014 schreef hij het Boekenweekgeschenk, getiteld ‘Een mooie jonge vrouw’. Essays en beschouwingen van zijn hand verschenen onder andere in de Volkskrant en het NRC. Ook voor het Noordhollands Dagblad schreef hij columns. Zijn werk wordt wereldwijd vertaald.  

De mooiste zin uit Joe Speedboot leverde de Tzumprijs voor de beste literaire zin in verhalend proza op: ‘De knalpijpen glansden als bazuinen, de wereld leek te verschroeien in allesverzengend lawaai wanneer de jongens het gaspedaal intrapten met de koppeling in, alleen om te laten weten dat ze bestonden, zodat níemand daaraan zou twijfelen, want wat niet weerkaatst, bestaat niet’.